อุทยานแห่งชาติไทรโยค อำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี

อุทยานแห่งชาติไทรโยค มีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 312,500 ไร่ หรือ 500 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ป่าวังใหญ่ ป่าแม่น้ำน้อย ป่าห้วยเขยง พื้นที่แม่น้ำแควน้อย ทั้งสองฟากฝั่งไปจนจรดชายแดนประเทศพม่า ในท้องที่ตำบลลิ่นถิ่น อำเภอทองผาภูมิ ตำบลไทรโยค วังกระแจะ บ้องตี้ และตำบลลุ่มสุ่ม อำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี ได้รับการประกาศจัดตั้งให้เป็นอุทยานแห่งชาติ เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม พ.ศ. 2523 เป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 19 ของประเทศ

อุทยานฯ ไทรโยคยังนับเป็นอุทยานฯ ทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทยด้วย นับตั้งแต่รัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้เสด็จประพาสน้ำตกไทรโยค จนเกิดเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจของประชาชนในปัจจุบัน รวมถึงร่องรอยทางประวัติศาสตร์สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 บริเวณอำเภอสังขละบุรี ต้นน้ำตกไทรโยค ที่ครั้งหนึ่งระหว่าง พ.ศ. 2484-2488 ญี่ปุนได้เกณฑ์เชลยศึกผ่านทางนี้ด้วย

สภาพภูมิประเทศของอุทยานฯ ไทรโยค นั้นส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาสลับซับซ้อน ทอดยาวจากทิศเหนือลงมาทางทิศใต้ มีความสูงอยู่ระหว่าง 300-600 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง ด้านทิศตะวันตกจรดชายแดนประเทศพม่า มียอดเขาแขวะ เป็นยอดเขาที่สูงที่สุด สูง 1,327 เมตร รองลงมา คือยอดเขาเราะแระ สูง 1,125 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง และยังเป็นต้นน้ำลำธารสำคัญหลายสาย ทั้งต้นน้ำลำธารสายสำคัญของแม่น้ำแควน้อย และยังมีห้วยแม่น้ำน้อย ห้วยแม่น้ำเลาะ ห้วยเต่าดำ ห้วยไทรโยค ห้วยบ้องตี้ ห้วยบ้องเติ้ง และห้วยพลู

อุทยานฯ ไทรโยค มีสภาพป่าที่หลากหลายตั้งแต่ระดับความสูง 100-1,327 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง มีทั้งป่าเบญจพรรณที่ขึ้นปกคลุมพื้นที่ของอุทยานฯ ไว้มากที่สุด พบได้บนเทือกเขาความสูงตั้งแต่ 150-600 เมตร ป่าเต็งรัง พบทางด้านทิศใต้ของอุทยานฯ อยู่ในระดับความสูง 80-400 เมตร และป่าดิบแล้ง พบในพื้นที่ชุ่มชื้น ทางทิศเหนือของอุทยานฯ โดยเฉพาะในเขตอำเภอทองผาภูมิ และทางทิศตะวันตกติดกับชายแดนประเทศพม่า อยู่ในระดับความสูง 450-600 เมตร

อุทยานฯ ไทรโยค นั้นนอกจากจะมีเรื่องราวทางประวัติศาสตร์น่าสนใจมากแล้ว ที่นี่ยังมีสถานที่เที่ยวทางธรรมชาติสมบูรณ์สวยงามให้คุณได้เลือกชมอีกด้วย ทั้งน้ำตกไทรโยคใหญ่ น้ำตกขนาดใหญ่สูงประมาณ 8 เมตร สายน้ำไหลผ่านหน้าผาลงมาเป็นม่านน้ำสวยงาม ด้านล่างลักษณะเป็นแอ่งน้ำลงเล่นน้ำได้ และน้ำตกไทรโยคน้อย หรือน้ำตกเขาพัง เป็นน้ำตกหินปูนที่สวยงาม และเที่ยวสะดวก เพราะตั้งอยู่ริมทางหลวงหมายเลข 323 เลย สายน้ำจะไหลลดหลั่นตามหินปูนลงสู่แอ่งน้ำด้านล่างสูงประมาณ 30 เมตรเหมาะสำหรับการนั่งพักผ่อนหย่อนใจมากๆ

สำหรับคนชอบเที่ยวถ้ำ ที่นี่ก็มีถ้ำสวยงามโดดเด่นอยู่ 2 ถ้ำ คือถ้ำดาวดึงส์ อยู่ในพื้นที่หน่วยพิทักษ์อุทยานฯ ที่ ทย.2 (ถ้ำดาวดึงส์) เป็นถ้ำขนาดไม่ใหญ่มากนัก แต่ก็นับเป็นถ้ำที่สวยที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย ภายในถ้ำที่ลึกประมาณ 800 เมตร แบ่งย่อยออกได้ถึง 8 ห้อง มีหินงอกหินย้อยสีขาวสวยงามไม่เหมือนที่ไหน และถ้ำละว้า อยู่ในหน่วยพิทักษ์อุทยานฯ ที่ ทย.3 (ถ้ำละว้า) ภายในถ้ำลึกประมาณ 485 เมตร มีการค้นพบฟันมนุษย์ สันนิษฐานได้ว่าน่าจะเคยเป็นที่อยู่อาศัยของมนุษย์โบราณมาก่อน

อุทยานฯ ไทรโยค ยังมีกิจกรรมสนุกๆ ให้เลือกทำอีกมากมาย ทั้งการล่องแพชมวิวทิวทัศน์สองฟากฝังแม่น้ำแควน้อย การเฝ้ารอชมค้างคาวคุณกิตติ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีขนาดเล็กที่สุดในโลก ลำตัวยาวเพียง 2.5-3.0 เซ็นติเมตร และหนักเพียง 1.5-2.0 กรัม อาศัยอยู่ในผืนป่าของอุทยานฯ ไทรโยคแห่งนี้เพียงแห่งเดียว กิจกรรมเดินป่าหน่วยพิทักษ์อุทยานฯ ที่ ทย. 6 (เต่าดำ) ยอดเขาเราะแระ ระยะทาง 9 กิโลเมตร และยังมีเส้นทางล่องแก่งลำห้วยแม่น้ำน้อยระยะทาง 20 กิโลเมตร จากหน่วยพิทักษ์อุทยานฯ ที่ ทย. 8 (เขารวก) หน่วยพิทักษ์อุทยานฯ ที่ ทย.5 (แม่น้ำน้อย) อีกด้วย มาเที่ยวที่นี่ที่เดียวได้ครบทุกอรรถรสเลย

ข้อมูลเกี่ยวกับ…อุทยานแห่งชาติไทรโยค กาญจนบุรี

ที่ตั้ง : อำเภอไทรโยค ห่างจากตัวเมืองจังหวัดกาญจนบุรี ประมาณ 37 กิโลเมตร

การเดินทาง : อุทยานฯ ไทรโยคเป็นหนึ่งในอุทยานที่มีเสน่ห์ในเรื่องของการเดินทางมาก คุณจะเลือกนั่งรถไฟ ลงเรือ หรือขับรถมาเองก็ได้ จากตัวเมืองจังหวัดกาญจนบุรี ขับรถตามทางหลวงหมายเลข 323 จนถึงกิโลเมตรที่ 97 จะมีทางเลี้ยวซ้ายเข้าที่ทำการอุทยานฯ ไทรโยค อีก 3 กิโลเมตร จากท่าเรือจังหวัดกาญจนบุรี มีเรือหางยาวล่องตามแม่น้ำแควน้อย มาจนถึงน้ำตกไทรโยคด้วย และจากสถานีรถไฟธนบุรี (บางกอกน้อย) มุ่งหน้ามาลงที่สถานีน้ำตกไทรโยคน้อย แล้วนั่งรถสองแถวสายกาญจนบุรี-ทองผาภูมิ มาอีก 34 กิโลเมตร ก็จะถึงปากทางเข้าที่ทำการอุทยานฯ ไทรโยค

ช่วงเวลาท่องเที่ยว : ตลอดปี แต่ช่วงปลายฤดูฝนจนถึงต้นฤดูหนาว จะสวยและน่าเที่ยวที่สุด

สิ่งอำนวยความสะดวก: อุทยานฯ ไทรโยค มีทั้งบ้านพักเดี่ยวแยกหลัง อยู่บนเนินเขา บ้านพักริมแม่น้ำแควน้อย ให้คุณได้กลิ่นอายของธรรมชาติแบบใกล้ชิด สำหรับชาวค่ายที่นี่ก็มีลานกางเต็นท์ และเต็นท์พร้อมเครื่องนอนให้เช่าอย่างครบครัน พร้อมทั้งเวทีกลางแจ้ง เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติ จุดชมวิวน้ำตกไทรโยคที่สายน้ำไหลลงแม่น้ำสวยงามด้วย ในเรื่องปากเรื่องท้องที่นี่ก็มีร้านอาหารสวัสดิการเปิดบริการตั้งแต่เช้าจรดเย็น

ติดต่อ-สอบถาม : อุทยานฯ ไทรโยค โทรศัพท์ 034-516-163 หรือ www.dnp.go.th